Onderwijs bereikt akkoord over hervorming 2e en 3e graad
Eindelijk is er een akkoord bereikt met de onderwijskoepels en Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts over de nieuwe eindtermen voor de tweede en derde graad secundair onderwijs. Na lang discussiëren zijn ze het eens geworden over wat leerlingen van de tweede en derde graad minimaal moeten kennen en kunnen. De nieuwe minimumdoelen zouden vanaf volgend jaar moeten gelden.
"Huh? Minimumdoelen?"
We spreken vanaf nu dus niet meer van eindtermen, maar van minimumdoelen. Die minimumdoelen bevatten een minimum aan kennis, vaardigheden, inzichten en attitudes die leerlingen moeten behalen. Kort samengevat, ze geven aan wat leerlingen minimaal moeten kennen en kunnen. In de minimumdoelen werden voornamelijk herhalingen, gedetailleerde beschrijvingen en voorbeelden geschrapt. Dit zou moeten resulteren in meer vrijheid. Momenteel zijn deze doelen nog onder voorbehoud van definitieve goedkeuring door het Vlaams Parlement.
Daarnaast kan een school nu zelf beslissen wat ze nog aan bod willen laten komen in de lessen en op welke manier dit aangeleerd wordt.
Wat is de aanleiding tot de nieuwe eindtermen?
Vorig jaar in juni vernietigde het Grondwettelijk Hof de eindtermen voor de 2e en 3e graad secundair onderwijs. De weigering kwam er nadat Ben Weyts te strakke en gedetailleerde eindtermen had vastgelegd. Leerkrachten en scholen hadden hierdoor bijna geen eigen inbreng meer. Het was onrealistisch. Dit kwam niet in goede aarde bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen, want zij spande een procedure aan. Topman Lieven Boeve pleitte om meer ruimte te laten voor de koepels, de schoolbesturen en uiteraard ook voor de leerkrachten.
Hierdoor moesten de onderwijspartners opnieuw rond de tafel gaan zitten om tot een nieuw voorstel te komen. In september 2022 kwam er al een consensus over het profiel van de nieuwe eindtermen. Zo zou er minder aandacht besteed worden aan details en zou de nadruk vooral liggen op Nederlands, andere talen en de STEM-vakken (zoals wetenschappen, technologie en wiskunde).
Sindsdien wordt er niet meer gesproken over eindtermen, maar over minimumdoelen. Met deze term wil men de indruk geven dat het niet om een soort 'eindstation' gaat. Ze willen juist scholen stimuleren om nog verder te gaan. Dat zegt minister van Onderwijs Ben Weyts.
"Meer vrijheid voor scholen en leerkrachten" - Ben Weyts
We zijn van 995 vernietigde eindtermen naar 596 minimumdoelen overgegaan als basisvorming. Heel wat vernietigde eindtermen uit de basisvorming zijn verplaatst naar de nieuwe minimumdoelen voor specifieke vorming. Weyts benadrukt dat scholen en leerkrachten met deze nieuwe minimumdoelen meer vrijheid krijgen. Zij kunnen nu zelf bepalen hoe leerlingen de minimumdoelen bereiken en ook hoeveel lesuren er gegeven worden aan elk vak. Dat laatste was de grootste ongerustheid bij vele leerkrachten en experts, want die vreesden namelijk dat er lesuren van bepaalde vakken geschrapt zouden worden.
De minimumdoelen zijn nu veel minder gedetailleerd uitgewerkt, waardoor leerkrachten meer vertrouwen krijgen. Ze kunnen vanaf nu zelfstandiger aan de slag gaan met de lesonderwerpen. In de leerplannen komt nu meer ruimte vrij voor leerkrachten om vanuit eigen enthousiasme en expertise te werken. Ook scholen kunnen zelf hun eigen accenten leggen door in de lessenroosters een aantal uren vrij te maken.
Met dit bericht krijgen scholen nog net voor de paasvakantie zicht op de nieuwe minimumdoelen en leerplannen. Directies, leerkrachten en educatieve uitgeverijen hebben hierdoor een houvast om het volgende schooljaar voor te bereiden. Men vreest wel dat veel leerkrachten opgezadeld zullen zitten met een vakantietaak om alles afgewerkt te krijgen. Het zal een race tegen de klok worden om alles klaar te krijgen tegen 1 september.
Onderwijskoepels reageren tevreden
Vanuit de onderwijskoepels reageert men tevreden op de wijzigingen, ook het Katholiek Onderwijs, dat kritiek had op de vernietigde eindtermen. Ze zijn gerustgesteld dat er geen overladen leerplannen gemaakt moeten worden en dat er meer ruimte gecreëerd kan worden voor leerkrachten. Het is belangrijk dat leerkrachten vanuit eigen enthousiasme en expertise kunnen werken. Met deze aanpassingen is dit mogelijk gemaakt.
Momenteel moeten we nog even wachten op een goedkeuring van het Vlaams Parlement. Natuurlijk hoopt men dat de minimumdoelen vanaf 1 september van kracht gaan. Voor de eerste graad secundair onderwijs en het basisonderwijs worden er ondertussen ook nieuwe minimumdoelen opgesteld. De focus legt men daar op de vakken Nederlands en wiskunde.
Zelf ben ik ook tevreden dat er eindelijk een akkoord is bereikt rond de nieuwe eindtermen. Ik was zelf ook van mening dat bv. voor geschiedenis de doelen soms heel gedetailleerd waren geformuleerd. Je kon er heel weinig kanten mee opgaan. Voor iedereen is dit nieuws een opluchting, denk ik.
Hopelijk geeft het Vlaams Parlement groen licht zodat ook in de 2de en 3de graad terug orde en rust komt in de drukte rond de eindtermen. Het heeft al lang genoeg geduurd. Naar mijn mening zal het wel een hele uitdaging zijn om dit allemaal klaar te krijgen tegen 1 september.
Bronnen:
De Maeseneer, W. (2023, 28 maart). Onderwijs bereikt akkoord over wat leerlingen in 2e en 3e graad secundair moeten kennen en kunnen. vrtnws.be. Geraadpleegd op 12 april 2023, van https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/03/28/minimumdoelen-2e-en-3e-graad-secundair/
LJD. (2023, 28 maart). Geen eindtermen meer, maar “minimumdoelen” in secundair onderwijs: Weyts bereikt akkoord met koepels over hervorming. HLN.be. Geraadpleegd op 12 april 2023, van https://www.hln.be/binnenland/geen-eindtermen-meer-maar-minimumdoelen-in-secundair-onderwijs-weyts-bereikt-akkoord-met-koepels-over-hervorming~a6063496/
Comments